 |
| Ảnh: tuyentaphay.com |
Vi-rút Zika xảy ra ở vùng nhiệt đới nơi có các quần thể muỗi lớn, được biết lưu hành ở châu Phi, châu Mỹ, Nam Á và Tây Thái Bình Dương.
Do môi trường nơi muỗi có thể sống và sinh sôingày càng mở rộng, do tác động của đô thị hóa và toàn cầu hóa,những vụ dịch bệnh lớn do vi-rút Zika ở đô thị có khả năng xảy ra trên toàn cầu.
Người nhiễm vi-rút Zika như thế nào?
Người bị muỗi Aedes nhiễm bệnh đốt có thể nhiễm vi-rút Zika-đây cũng là loại muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết, bệnh chikungunya và bệnh sốt vàng.
Muỗi Aedes sinh sản như thế nào?
Chỉ có muỗi cái đốt; chúng đốt ngắt quãng và thích đốt nhiều người.Khi muỗi cái ăn no, nó cần nghỉ ngơi 3 ngày trước khi đẻ trứng.Những quả trứng này có thể tồn tại đến 1 năm mà không cần nước.Khi có nước và chỉ cần một lượng nhỏ nước đọng là đủ để trứng phát triển thành ấu trùng và sau đó thànhmuỗi trưởng thành.Muỗi bị nhiễm từ những người có vi-rút.
Muỗi Aedes có thể tồn tại ở đâu?
Có 2 loại muỗi Aedes có khả năng truyền vi-rút Zika. Trong hầu hết các trường hợp, Zika lây lan qua muỗi Aedes aegypti (muỗi vằn) ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Muỗi vằn Aedes không sốngđược ởnhiệt độ khí hậu lạnh hơn.Muỗi Aedes albopictus cũng có thể truyền vi-rút.Muỗi này có thể ngủ đông và tồn tại ở các vùng có nhiệt độ mát hơn.
Những triệu chứng của bệnh vi-rút Zika là gì?
Vi-rút Zika thường gây bệnh nhẹ;với các triệu chứng xuất hiện một vài ngày sau khi người đó bị đốt bởi muỗinhiễm bệnh.Hầu hết những người bị bệnh vi-rút Zika sẽ bị sốt nhẹ và phát ban.Những người khác cũng có thể viêm kết mạc, đau cơ và khớp và cảm thấy mệt mỏi.Các triệu chứng thường hết trongkhoảng từ2 đến 7 ngày.
Những biến chứng tiềm ẩn của vi-rút Zika có thể là gì?
Trong năm 2015, cơ quan y tế địa phương ở Brazil cũng quan sát thấy có sự gia tăng trẻ sơ sinh với dị tật đầu nhỏ cùng thời điểm bùng phát dịch vi-rút Zika. Cơ quan Y tế và các cơ quan khác đang điều tra mối liên quan tiềm năng giữa tật đầu nhỏ và vi-rút Zika, bên cạnh những nguyên nhân có thể khác. Tuy nhiên cần có thêm các điều tra và nghiên cứu để có thể hiểu rõ hơn bất cứ mối liên quan có thể nào.
Hội chứng Guillain-Barré là một tình trạng mà trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công một phần của hệ thần kinh. Nó có thể do việc nhiễm một số loại vi-rút và có thể ảnh hưởng đến người ở mọi lứa tuổi. Chính xác những gì gây nên hội chứng chưa được biết. Các triệu chứng chính bao gồm yếu cơ và cảm giác kiến bò (tê và ngứa) ở tay và chân. Các biến chứng nặng có thể xảy ra nếu các cơ hô hấp bị ảnh hưởng, cần phải nhập viện.Hầu hết các trường hợp bị ảnh hưởng bởi hội chứng Guillain-Barré sẽ phục hồi, mặc dù một số người có thể tiếp tục trải qua các ảnh hưởng như suy yếu.
Dị tật đầu nhỏ là gì?
Dị tật đầu nhỏ là một tình trạng hiếm gặp khi một trẻ sơ sinh có đầu nhỏ bất thường. Điều này là do sự phát triển não không bình thường của trẻ từ khi còn trong bụng mẹ hoặc trong giai đoạn sơ sinh. Trẻ sơ sinh và trẻ em bị tật đầu nhỏ thường gặpphải những khó khăn với sự phát triển não bộ khi chúng lớn lên.
Tật đầu nhỏ có thể do ảnh hưởng của một loạt các yếu tố môi trường và di truyền như hội chứng Downs; sử dụng hay tiếp xúc với ma túy, rượu hoặc các chất độc khác trong tử cung; và nhiễm rubella trong khi mang thai.
Điều trị bệnh vi-rút Zika như thế nào?
Các triệu chứng của bệnh vi-rút Zika có thể được điều trị bằng thuốc hạ sốt và giảm đau thông thường, nghỉ ngơi và uống nhiều nước.Nếu triệu chứng xấu đi, mọi người nên tìm tư vấn y tế. Hiện tại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu hay vắc-xin cho bệnh này.
Bệnh vi-rút Zika được chẩn đoán như thế nào?
Với hầu hết các trường hợp được chẩn đoán nhiễm bệnh vi-rút Zika, việc chẩn đoán dựa trên các triệu chứng và tiền sử gần đây của họ (ví dụ muỗi đốt, hoặc đi đến nơi có virus Zika lưu hành).Phòng thí nghiệm có thể xác định chẩn đoán bằng xét nghiệm máu.
Tôi có thể làm gì để bảo vệ bản thân mình?
Việc bảo vệ tốt nhất đối với vi-rút Zika là tránh bị muỗi đốt. Ngăn ngừa muỗi đốt sẽ bảo vệ con người khỏi vi-rút Zika cũng như các bệnh khác do muỗi truyền qua như sốt xuất huyết, chikungunya và sốt vàng.
Điều này có thể được thực hiện bằng cách sử dụng thuốc chống côn trùng; mặc quần áo (tốt hơn là màu sáng) che càng kín cơ thể càng tốt; sử dụng các rào cản vật chất như lưới chống muỗi, đóng kín cửa ra vào và cửa sổ; ngủ màn. Ngoài ra, cần đổ hết nước, làm sạch hoặc đậy kín các thùng chứa nước như xô, chậu hoa hoặc lốp xe cũ, để loại bỏ những nơi muỗi có thể sinh sản.
(Trích nguồn Bộ Y tế Việt Nam)